Hoe controleer je de versie van het besturingssysteem in Linux
Linux-systeem
04.07.2025
Reading time: 9 min
Share
De populariteit van het krachtige en veelzijdige Linux-besturingssysteem komt voort uit de verscheidenheid aan beschikbare versies. Van Ubuntu tot Red Hat, van Mint tot Fedora: elke versie biedt unieke functies en voordelen. Het is belangrijk om de Linux-versie te controleren voor compatibiliteit, omdat verschillende versies andere softwarevereisten hebben. Hostman biedt een betrouwbare beheerde Linux VPS.
Het gebruik van een verouderde versie kan verhinderen dat je de nieuwste software-updates kunt installeren. Sommige hardwarecomponenten worden mogelijk niet ondersteund. Het kennen van je OS-versie helpt bij het oplossen van compatibiliteitsproblemen. Daarom is het essentieel om te weten welke versie je gebruikt.
Ook om veiligheidsredenen is dit verplicht. Elk besturingssysteem geeft updates uit om beveiligingslekken te verhelpen, en Linux is daarop geen uitzondering. Als je weet welke versie je gebruikt, kun je ervoor zorgen dat de juiste beveiligingsupdates zijn geïnstalleerd. Dit is vooral belangrijk voor bedrijven die vertrouwelijke gegevens verwerken.
Een andere reden om de Linux-versie te controleren is ondersteuning. Elke versie heeft een eigen levenscyclus en ontvangt gedurende een beperkte tijd updates van ontwikkelaars. Als je weet welke versie je hebt, weet je ook wanneer het tijd is voor een upgrade. Een niet-ondersteunde Linux-versie kan je systeem kwetsbaar maken.
Wat is een Linux-versie
Een Linux-versie, vaak aangeduid als distro (distributie), is een aangepaste versie van het besturingssysteem. Het bevat een specifieke mix van software, desktopomgevingen en functies. Deze distributies zijn afgestemd op de behoeften van uiteenlopende gebruikers, van particulieren tot grote bedrijven. Dankzij het open karakter van Linux kunnen mensen en organisaties hun eigen distributies maken en aanpassen.
Bijvoorbeeld:
-
Ubuntu, Debian en Linux Mint zijn ideaal voor beginners dankzij gebruiksvriendelijke interfaces en grote communities.
-
Arch Linux is geschikt voor gevorderden die volledige controle willen.
-
Serverdistributies zoals CentOS en Red Hat Enterprise Linux (RHEL) zijn geoptimaliseerd voor betrouwbaarheid, veiligheid en prestaties.
-
Gespecialiseerde distributies zoals Kali Linux (voor security testing) of Tails (voor anonimiteit) hebben een specifiek doel.
Een typische Linux-distributie bevat de Linux-kernel (die de hardware aanstuurt), een pakketbeheerder (voor installatie en updates van software) en standaardapplicaties. De desktopomgeving (zoals GNOME, XFCE of KDE) kan visueel en functioneel worden aangepast aan de voorkeur van de gebruiker.
Populaire Linux-distributies en hun versies
Het is belangrijk om je Linux-versie te controleren, omdat elke distributie unieke eigenschappen heeft. Veelvoorkomende distributies zijn Ubuntu, Debian, Red Hat, CentOS, Fedora en Mint.
Ubuntu staat bekend om zijn gebruiksgemak en regelmatige updates. Debian staat voor vrije software. RHEL is stabiel en veilig voor zakelijke toepassingen. CentOS biedt vergelijkbare functies maar is gratis. Fedora is cutting edge en up-to-date. Mint biedt een traditionele desktopervaring.
Elke distributie heeft versies met codenamen. Ubuntu heeft bijvoorbeeld versies zoals Bionic Beaver, Cosmic Cuttlefish en Disco Dingo. Fedora heeft versies als Silverblue en Workstation.
Elke Linux-distributie heeft zijn eigen versienummering, aangezien elke distro wordt ontwikkeld en onderhouden door een aparte community. Daardoor bepaalt elke groep zijn eigen naamgevings- en nummeringsregels. Gebruikers kunnen eenvoudig nagaan welke versie ze draaien, en ontwikkelaars kunnen voortgang volgen.
Typically a three-level version numbering system with numbers separated by dots is used. The first number is a major release for updates or changes to the distribution, the second number is a minor release for bug fixes, security updates, and minor feature additions, the third number is a hotfix release for minor bug fixes and updates.
Ubuntu uses a version numbering system in the format 'XX.YY.ZZ', where the first number is a year, the second is a month of release, and the third number is incremented with each new release that month. The system displays the age of release and frequency of updates.
Code names, such as names of animals or cities, are also used to recognize releases of Linux distributions. Fedora uses code names for its releases like 'Bordeaux' and 'Heisenbug' to make it easier for users to navigate the different versions.
There are many ways to find out the version of the Linux operating system and get distribution information about it. We’ll cover the most commonly used. Read on to learn how to check OS version in Linux.
Hoe controleer je de Linux-versie via het 'lsb_release'-commando
Je kunt het lsb_release-commando gebruiken om de Linux-versie te controleren. Dit toont gedetailleerde informatie over distributie, release en codenaam.
-
Open de terminal;
-
Typ het commando:
lsb_release -a-
Druk op Enter om de informatie te bekijken.
-
De
Distributor IDregel is een naam van je Linux distributie, bijvoorbeeld Ubuntu, Fedora of CentOS. -
De
Descriptionregel is een korte beschrijving van je Linux distributie met details zoals het release nummer en de codenaam van je systeem. -
De
Releaseregel is een weergave van de specifieke versie van je Linux distributie, zoals ‘18.04’ voor Ubuntu of een naam als 'Bionic Beaver'. -
De
Codenameis de codenaam van je systeem die is toegewezen aan elke versie van een Linux-distributie, zoals ‘Bionic Beaver’ voor Ubuntu 18.04.
Hoe controleer je de Linux-versie via 'cat /etc/os-release'
Gebruik het commando cat /etc/os-release om snel je versie te vinden en aanvullende details op te vragen.
-
Open de terminal;
-
Typ:
cat /etc/os-release-
Druk op Enter.
-
IDtoont de distributienaam (bijv. Ubuntu, CentOS); -
VERSION_IDtoont het versienummer (bijv. Ubuntu 18.04, CentOS 7).
Het commando cat /etc/os-release toont ook andere nuttige informatie over je besturingssysteem, zoals de naam en versie van de kernel, de desktopomgeving of windowmanager die je gebruikt, en de build- en releasedatum van het besturingssysteem.
Hoe controleer je de Linux-versie met 'uname -a'
Het commando uname -a toont kernelversie, architectuur, processortype, hostnaam en tijdstip van laatste systeemstart.
-
Open de terminal;
-
Typ:
uname -a-
Druk op Enter.
De uitvoer bevat doorgaans de versie van de Linux-kernel en de systeemarchitectuur, zodat je de juiste softwareversie kunt downloaden en installeren. Dit helpt om compatibiliteitsproblemen en bugs te voorkomen. Het commando geeft ook informatie over het tijdstip van de laatste systeemstart, wat nuttig is voor het analyseren van prestaties en het opsporen van problemen.
Andere manieren om je Linux-versie te controleren
-
Het
hostnamectl-commando
Dit is een nieuwe manier om de Linux-versie te controleren, beschikbaar op systemen die systemd gebruiken. Het biedt meer gedetailleerde gegevens dan eerdere methoden, waaronder kernelversie, architectuur en hardwareplatform.
-
Open de terminal;
-
Typ het commando:
hostnamectl-
Druk op Enter om een lijst met informatie in je terminal te bekijken.
-
Het bestand
/etc/os-release
De map /etc bevat configuratiebestanden en scripts van het systeem, waaronder os-release dat info geeft over de OS-versie.
Typ in de terminal:
cat /etc/os-release-
Het bestand
/etc/issue
Dit bestand met systeeminfo wordt gebruikt bij aanmeldschermen en toont ook de OS-versie.
Typ in de terminal:
cat /etc/issue-
Het bestand
version
Sommige distributies hebben in /etc een bestand version met naam en versie-informatie.
Typ in de terminal:
cat /etc/versionVersie controleren via GUI
Dit besturingssysteem biedt ook grafische methodes om je versie te vinden. Eerder bekeken we terminalcommando's. Nu laten we zien hoe het zonder commando's kan via de GUI (grafische gebruikersinterface).
Toegang tot systeeminstellingen:
-
Klik linksboven op "Activiteiten";
-
Typ "systeem" in de zoekbalk;
-
Open Instellingen > Details voor versie, OS-naam, enz.
Het controleren van de OS-versie in een Linux-distributie is vergelijkbaar en verschilt slechts lichtjes in de namen van knoppen of vensters in de zoekbalk:
-
In Ubuntu: klik op "Activiteiten", typ "Systeeminstellingen" en ga naar tabblad "Details".
-
In Fedora: klik op "Toon toepassingen", typ "Instellingen" en ga naar tabblad "Over".
-
In CentOS: klik op "Toepassingen" > "Systeemhulpmiddelen" > "Instellingen" > tabblad "Systeem".
Veelgestelde vragen (FAQ) over Linux-versies
Laten we een paar veelgestelde vragen over Linux-versies doornemen.
Waarom is het belangrijk om de Linux-versie te controleren?
Het controleren van de Linux-versie is essentieel om compatibiliteit te waarborgen, beveiliging te behouden en ondersteuning te kunnen ontvangen. Elke versie heeft specifieke softwarevereisten, een eigen levenscyclus en beveiligingspatches.
Hoe vaak moet ik mijn Linux-versie controleren?
Regelmatige controle van je Linux-versie is belangrijk, vooral voordat je nieuwe software installeert of updates uitvoert. Zo houd je je systeem up-to-date en veilig.
Wat zijn enkele bekende Linux-distributies?
Enkele bekende Linux-distributies zijn Ubuntu, Debian, Kali Linux, Raspberry Pi, CentOS, Fedora en Linux Mint. Elke distributie heeft unieke kenmerken om aan de uiteenlopende behoeften van gebruikers te voldoen.
Kan ik de Linux-versie controleren via de GUI?
Ja, je kunt de Linux-versie controleren via de GUI door naar de systeeminstellingen te gaan en het gedeelte 'Details' of 'Over' op te zoeken, afhankelijk van je distributie.
Waarom hebben verschillende Linux-distributies unieke versienummering?
Elke Linux-distributie wordt ontwikkeld en onderhouden door een andere community of organisatie. Daarom heeft elke distributie een eigen versienummeringssysteem om voortgang te volgen en toekomstige releases te plannen. Bijvoorbeeld: Ubuntu gebruikt het formaat 'XX.YY.ZZ', waarbij 'XX' het jaar van release aanduidt, 'YY' de maand en 'ZZ' wordt verhoogd bij elke nieuwe release binnen die maand.
Conclusie
Linux-versies verschillen qua architectuur, pakketbeheer, desktopomgeving, beveiliging, compatibiliteit en releasecycli. Elke versie biedt unieke voordelen. Weten welke versie je gebruikt helpt bij het oplossen van problemen en het nemen van weloverwogen beslissingen over updates of aanpassingen.
Nu ken je de methodes om de versie van Linux te controleren, via commando of GUI. Kies de methode die bij je past. Regelmatig controleren en bijwerken is een goede gewoonte om veilig en stabiel te blijven werken.
Als je je versie al hebt gevonden, lees dan ook hoe je een server-image aanmaakt op Linux.
Linux-systeem
04.07.2025
Reading time: 9 min
Share
Vergelijkbaar
Linux-systeem
Symbolische koppelingen maken in Linux: een stapsgewijze tutorial
Symlinks, ook wel symbolische koppelingen genoemd, zijn vergelijkbaar met snelkoppelingen in de Linux-wereld. Ze stellen u in staat een nieuwe naam (of koppeling) te maken die verwijst naar een ander bestand, een andere map of elk object binnen het bestandssysteem. Hun belangrijkste voordeel is het verminderen van redundantie door te voorkomen dat er meerdere kopieën van hetzelfde bestand nodig zijn.
Wanneer u een symlink gebruikt, worden wijzigingen die in het originele bestand worden aangebracht automatisch weerspiegeld in alle symbolische koppelingen ervan. Dit voorkomt dat u talloze kopieën afzonderlijk moet bijwerken. Daarnaast bieden symlinks een flexibele manier om toegangsrechten te beheren. Bijvoorbeeld: verschillende gebruikers met mappen die naar subsets van bestanden verwijzen, kunnen de zichtbaarheid beperken tot verder dan wat standaardbestandsrechten toestaan.
Kort gezegd zijn symlinks onmisbaar voor efficiënt bestandsbeheer en organisatie. Ze stroomlijnen updates en toegangsbewaking in complexe systemen.
Vereisten
Om deze tutorial te volgen, heeft u het volgende nodig:
Een cloudserver, virtuele machine of computer met een Linux-besturingssysteem.
Op Hostman kunt u in minder dan een minuut een server met Ubuntu, CentOS of Debian implementeren.
Symbolische koppelingen maken met het commando ln
Het commando ln wordt gebruikt om symbolische koppelingen te maken in Linux. Volg deze stappen:
Open een terminalvenster.
Navigeer naar de map waarin u de symbolische koppeling wilt maken.
Gebruik de volgende syntaxis om een symlink te maken:
ln -s /path/to/source /path/to/symlink
Vervang /path/to/source door het daadwerkelijke pad naar het bestand of de map die u wilt koppelen, en /path/to/symlink door de gewenste naam of locatie van de symlink.
De opties van het commando ln begrijpen
Het commando ln biedt verschillende opties om het maken van symlinks aan te passen:
-s: Maakt een symbolische koppeling.
-f: Overschrijft een bestaande symlink.
-n: Behandelt symlinkdoelen als normale bestanden.
Verken deze opties op basis van uw koppelbehoeften.
Symbolische koppelingen naar bestanden maken
Om een symlink naar een bestand te maken, gebruikt u het commando ln met de optie -s.
Hier is een voorbeeld van hoe u een symbolische koppeling naar een bestand kunt maken met het commando ln. De onderstaande opdracht maakt een symlink met de naam symlink_file in de huidige map, die verwijst naar het bestand /path/to/file:
ln -s /path/to/file /path/to/symlink_file
Vervang /path/to/file door het daadwerkelijke bestandspad en /path/to/symlink_file door de gewenste naam van de symlink.
In dit voorbeeld is het bestandspad absoluut. U kunt ook een symlink maken met een relatief pad. Houd er echter rekening mee dat voor een correcte werking van de symlink elk proces dat er toegang toe krijgt eerst de juiste werkmap moet instellen; anders kan de koppeling verbroken lijken.
Symbolische koppelingen naar mappen maken
U kunt het commando ln gebruiken om een symbolische koppeling te maken die verwijst naar een map. De onderstaande opdracht maakt bijvoorbeeld een symlink met de naam symlink_directory in de huidige map, die verwijst naar de map /path/to/directory:
ln -s /path/to/directory /path/to/symlink_directory
Deze opdracht maakt een symlink met de naam symlink_directory op uw huidige locatie, gekoppeld aan de map /path/to/directory.
Een symbolische koppeling geforceerd overschrijven
U kunt de optie -f gebruiken met het commando ln. Als bijvoorbeeld het pad in een symlink onjuist is door een typefout of als het doel is verplaatst, kunt u de koppeling als volgt bijwerken:
ln -sf /path/to/new-reference-dir symlink_directory
Met de optie -f wordt ervoor gezorgd dat de inhoud van de oude symlink wordt vervangen door het nieuwe doel. Dit verwijdert ook automatisch eventuele conflicterende bestanden of symlinks. Als u probeert een symlink te maken zonder de optie -f en de naam is al in gebruik, zal de opdracht mislukken.
Symbolische koppelingen verifiëren
U kunt de inhoud van een symlink weergeven met het commando ls -l in Linux:
ls -l symlink_directory
De uitvoer toont de symlink en het gekoppelde doel:
symlink_file -> /path/to/reference_file
Hier is symlink_file de naam van de symlink, en deze verwijst naar het bestand /path/to/reference_file.
ls -l /path/to/symlink
De uitvoer toont de symlink en het doel.
Best practices voor symbolische koppelingen
Gebruik beschrijvende namen voor symlinks.
Vermijd circulaire koppelingen om systeemverwarring te voorkomen.
Werk symlinks bij als de locatie van het doel verandert.
Gebruikssituaties voor symbolische koppelingen
Beheer van configuratiebestanden: Configuratiebestanden koppelen tussen systemen.
Versiebeheer: Symbolisch koppelen van gedeelde bibliotheken voor ontwikkelprojecten.
Back-ups: Symlinks maken naar back-upmappen.
Mogelijke valkuilen en probleemoplossing
Rechtenproblemen: Zorg voor de juiste machtigingen voor de bron en de symlink.
Verbonden koppelingen: Werk symlinks bij als doelbestanden worden verplaatst of verwijderd.
Koppelingen tussen bestandssystemen: Symlinks kunnen mogelijk niet werken tussen verschillende bestandssystemen.
Conclusie
Symlinks zijn waardevol voor het stroomlijnen van bestandsbeheer en systeemonderhoud. Ze vereenvoudigen updates tussen meerdere applicaties die een gemeenschappelijk bestand delen, waardoor de onderhoudscomplexiteit afneemt. Ze bieden ook een alternatief voor mappen zoals /etc, die vaak root-toegang vereisen voor bestandswijzigingen. Ontwikkelaars vinden symlinks handig voor het soepel schakelen tussen lokale testbestanden en productieversies.
Door deze tutorial te volgen, heeft u geleerd hoe u symbolische koppelingen maakt in Linux. Gebruik symlinks voor efficiënt bestandsbeheer en meer flexibiliteit.
15 December 2025 · 5 min to read
Linux-systeem
Hoe gebruikers in Linux weergeven
Het beheren en beveiligen van een Linux-systeem vereist nauwkeurige controle en beheer van gebruikers. Weten wie uw systeem gebruikt en welke acties worden uitgevoerd, is essentieel voor de veiligheid en efficiëntie van een server of computer onder Linux.
Deze gids behandelt verschillende methoden om gebruikers in Linux te controleren, zowel via de terminal als via de grafische interface (specifiek de Gnome-shell). De beschreven methoden helpen u informatie te verzamelen over gebruikersaccounts, hun activiteiten, login-geschiedenis en meer.
Er zijn meerdere manieren om gebruikers weer te geven. Hieronder vindt u twee secties die uitleggen hoe u de lijst met Linux-gebruikers kunt opvragen via de terminal of via de grafische interface.
Terminal
In deze sectie bekijken we verschillende manieren om gebruikers via de commandoregel weer te geven.
/etc/passwd-bestand
Het bestand /etc/passwd bevat informatie over alle geregistreerde gebruikers in het systeem. Elke regel vertegenwoordigt één gebruikersaccount, inclusief naam, wachtwoord, gebruikers-ID (UID), groeps-ID (GID), aanvullende informatie (GECOS), home-map en login-shell.
Bekijk de inhoud met:
cat /etc/passwd
U kunt het bestand ook openen in een teksteditor zoals nano of vim.
Als u bijvoorbeeld een cloudserver van Hostman gebruikt met een niet-admingebruiker, kan het bestand er zo uitzien:
(Voorbeelduitvoer in het originele document)
Zoals te zien is, wordt het wachtwoord om veiligheidsredenen weergegeven als x. De daadwerkelijke wachtwoorden zijn opgeslagen in /etc/shadow.
Wilt u alleen de gebruikersnamen zien, voer dan uit:
sed 's/:.*//' /etc/passwd
who-commando
Het commando who toont een lijst van actieve gebruikers, inclusief naam, terminal, login-tijdstip en IP-adres (indien beschikbaar):
who
Wilt u alleen de gebruikersnamen van de huidige actieve gebruikers zien:
users
Verschil tussen who en users:
who geeft gedetailleerde informatie
users toont alleen de gebruikersnamen
w-commando
Het commando w toont uitgebreide informatie over actieve gebruikers, zoals hun activiteit, login-tijd en systeemload:
w
last-commando
Met last kunt u de login-geschiedenis bekijken. Dit is nuttig om gebruikersactiviteiten te monitoren en mogelijke beveiligingsrisico's te detecteren:
last
lastlog-commando
lastlog toont het laatste login-tijdstip van alle gebruikers:
lastlog
Grafische interface
Voor gebruikers die liever met een grafische omgeving werken, leggen we uit hoe u gebruikers kunt bekijken via grafische tools. De focus ligt op Gnome, omdat KDE Plasma deze functionaliteit niet langer ondersteunt.
In Gnome zijn er minstens twee manieren om de lijst met Linux-gebruikers te openen.
Menu “Gebruikers”
Open Instellingen via “Overzicht” → “Instellingen”.
Klik op de tab Gebruikers.
Kies Ontgrendelen (rechtsboven) om alle functies beschikbaar te maken.
Bovenaan ziet u de bestaande gebruikers, daaronder hun gegevens en instellingen.
Hulpmiddel “Users”
Installeer het hulpprogramma gnome-system-tools met:
sudo apt install gnome-system-tools
(Andere distributies gebruiken andere pakketbeheerders, zoals dnf voor Fedora of pacman -S voor Arch Linux.)
Na installatie opent u de toepassing via het zoekmenu en kiest u Gebruikers.
Hier kunt u:
de lijst met accounts bekijken,
accounts bewerken,
instellingen wijzigen (accounttype, wachtwoord, extra parameters).
Samenvatting
Als u Linux via de terminal gebruikt, zijn dit de belangrijkste hulpmiddelen om gebruikers weer te geven:
/etc/passwd — bevat alle gebruikersaccounts.
who — toont actieve gebruikers en details.
w — toont actieve gebruikers en hun huidige processen.
last — toont login-geschiedenis.
lastlog — toont het laatste login-tijdstip per gebruiker.
Als u Linux gebruikt met de Gnome-interface:
Gebruik het Gebruikers-menu, of
het hulpprogramma gnome-system-tools.
Weten wie zich aanmeldt op uw systeem en welke acties uitgevoerd worden, helpt problemen snel op te sporen en maakt systeembeheer efficiënter. Kies de methode die het beste bij uw werkwijze past.
12 December 2025 · 4 min to read
Linux-systeem
Systemctl‑opdrachten service opnieuw starten, herladen en stoppen
Voor Linux‑besturingssystemen is systemctl een systeem- en servicebeheerder die voornamelijk wordt gebruikt om services en hun configuraties te beheren. Het is een onderdeel van systemd, dat ook andere systeemtaken, procesbeheer en het opstartproces verzorgt. Het beheersen van services is essentieel voor het onderhouden van een betrouwbaar en efficiënt systeem. De opdrachten restart, reload en stop behoren tot de belangrijkste opdrachten; elke opdracht vervult een specifieke functie binnen het servicebeheer.
Deze handleiding behandelt deze opdrachten uitgebreid, inclusief hun syntaxis, gebruiksscenario’s en praktijkvoorbeelden, zodat gebruikers ze goed kunnen begrijpen en hun systemen effectiever kunnen beheren.
Services beheren met systemctl
De meeste moderne Linux-distributies gebruiken systemctl als het primaire hulpmiddel voor systeemservicebeheer — een essentieel onderdeel van het onderhouden van een stabiel Linux-systeem. systemctl, onderdeel van de systemd-suite, helpt beheerders bij het inschakelen, uitschakelen, monitoren en controleren van services. Door systemctl onder de knie te krijgen, kunnen de reactietijd, prestaties en betrouwbaarheid van een systeem aanzienlijk worden verbeterd.
Een service — of een verzameling processen die op de achtergrond draaien om systeemfunctionaliteiten zoals netwerkcommunicatie, bestandsdeling of applicatiehosting te bieden — wordt binnen Linux een service genoemd. Hoewel deze services handmatig kunnen worden beheerd, starten ze meestal automatisch wanneer het systeem wordt opgestart.
Kritieke services zoals webservers, databases en netwerktools moeten correct beheerd worden om hun beschikbaarheid en efficiënte werking te garanderen. Systeembeheerders kunnen downtime minimaliseren door services te herladen of opnieuw te starten met systemctl-opdrachten, zonder de systeemactiviteiten te onderbreken. Zorg ervoor dat services beschikbaar zijn na een herstart door enable/disable-opdrachten te gebruiken om het automatisch starten te configureren. Controleer servicestatussen en logboeken om problemen snel te diagnosticeren. Dankzij zijn veelzijdigheid is systemctl een onmisbaar hulpmiddel voor het beheren van services op ieder Linux-systeem.
Een service starten met systemctl
Het starten van een service in Linux met systemctl is een eenvoudige maar belangrijke taak om verschillende achtergrondprocessen te beheren, zoals webservers, databases of netwerkservices. Een service moet handmatig worden gestart door de gebruiker en toestemming krijgen om zijn toegewezen functie uit te voeren. Gebruik de onderstaande opdracht om een service te starten.
sudo systemctl start <servicenaam>
Waar:
sudo: geeft de benodigde beheerdersrechten om de service te starten.
systemctl: de Linux-opdracht om services te beheren.
start: de opdracht die het systeem vertelt om de service te starten.
<servicenaam>: de naam van de service (bijv. apache2, nginx, ssh, enz.) die de gebruiker wil starten.
Voorbeeld:
sudo systemctl start apache2
Met deze opdracht wordt de Apache-service geïnstrueerd om te starten. Als de service al actief is, verandert er niets zichtbaar. Als de service nog niet draaide, wordt deze opdracht gebruikt om hem te starten.
Een service opnieuw starten met systemctl
Voor Linux-systeembeheerders is het opnieuw starten van een service met systemctl essentieel, omdat de service wordt gestopt en vervolgens opnieuw wordt gestart. Dit is vooral nuttig bij het oplossen van problemen of na configuratiewijzigingen of software-updates. Door een service opnieuw te starten, wordt gegarandeerd dat deze de meest recente configuratie of code gebruikt. Gebruik de volgende opdracht om een service opnieuw te starten.
sudo systemctl restart <servicenaam>
Voorbeeld:
sudo systemctl restart apache2
Met deze opdracht wordt de Apache-service eerst gestopt en vervolgens opnieuw gestart. Dit is nuttig wanneer een gebruiker wijzigingen in het configuratiebestand heeft aangebracht en deze van kracht moeten worden. Het opnieuw starten van een service kan helpen om tijdelijke problemen op te lossen of systeembronnen vrij te maken. Als een service niet goed functioneert, lost een herstart het probleem vaak op.
De configuratie van een service herladen met systemctl
In Linux kan een service nieuwe configuratiewijzigingen toepassen zonder volledig te stoppen en opnieuw te starten door deze te herladen met systemctl. Dit is vooral handig wanneer kleine configuratiewijzigingen zijn aangebracht en je de werking van de service niet wilt onderbreken. Gebruik de volgende opdracht om een service te herladen.
sudo systemctl reload <servicenaam>
Voorbeeld:
sudo systemctl reload apache2
Deze opdracht past wijzigingen toe die zijn aangebracht in het Apache-configuratiebestand zonder de server volledig opnieuw te starten, waardoor onderbrekingen voor gebruikers tot een minimum worden beperkt. Het herladen is een mildere optie dan opnieuw starten, omdat lopende verbindingen of processen niet worden onderbroken.
Services stoppen met systemctl
Voer de volgende opdracht uit om een actieve service te stoppen. Als een service is geconfigureerd om automatisch te starten tijdens het opstarten van het systeem, stopt deze opdracht alleen de huidige werking, maar voorkomt niet dat de service bij de volgende herstart opnieuw wordt gestart. De eenvoudige opdracht systemctl stop stelt gebruikers in staat om processen te beëindigen zonder het opstartgedrag te beïnvloeden, wat handig is voor servicebeheer.
sudo systemctl stop <servicenaam>
Voorbeeld:
sudo systemctl stop apache2
De status van services controleren met systemctl
Het monitoren en verifiëren van de status van services is een van de belangrijkste taken binnen Linux-systeembeheer. Met de opdracht systemctl kun je gedetailleerde informatie bekijken over de status van een service, zoals of deze actief, inactief of in een foutstaat is. Na het herstarten of herladen van een service kan het controleren van de status bevestigen dat deze correct opnieuw is gestart en werkt zoals bedoeld. Gebruik de volgende opdracht om de huidige status van een service te bekijken.
sudo systemctl status <servicenaam>
Voorbeeld:
sudo systemctl status apache2
De statusopdracht geeft uitgebreide service-informatie weer, waaronder doorgaans:
Active State: toont of de service actief is, gestopt is of een fout heeft.
Loaded State: geeft aan of het unitbestand (configuratiebestand) van de service in het geheugen is geladen.
Main PID: toont het proces-ID van het hoofdproces van de service.
Recent Logs: toont de meest recente servicelogregels om te helpen bij het oplossen van problemen.
Veelvoorkomende problemen oplossen
Tijdens het beheren van services met systemctl in Linux kunnen verschillende problemen optreden, zoals onverwacht stoppen van services, mislukte starts of configuratiefouten. Het effectief oplossen van deze problemen is noodzakelijk om de prestaties en stabiliteit van het systeem te behouden. Hieronder staan veelvoorkomende problemen en de bijbehorende stappen voor probleemoplossing.
De opdracht sudo systemctl start geeft een foutmelding of start de service niet zoals verwacht.
Voer sudo systemctl status <servicenaam> uit om gedetailleerde informatie over de oorzaak van de fout te verkrijgen. Gebruik journalctl om de systeemlogboeken van de service te bekijken en meer inzicht te krijgen in onderliggende problemen.
De opdracht systemctl status toont de oorzaak van de fout.
Let op regels zoals "Main PID exited" of "Job for <servicenaam> failed" om het probleem te begrijpen. Vaak kan het opnieuw starten van de service tijdelijke problemen oplossen.
Een service wordt niet automatisch gestart na een systeemherstart.
Controleer of de service is ingesteld om automatisch te starten. Voer de opdracht sudo systemctl is-enabled uit. Als de service niet is ingeschakeld, schakel deze dan in met systemctl enable <servicenaam>.
De service start niet of voert geen acties uit vanwege toestemmingsfouten.
Zorg ervoor dat de service voldoende rechten heeft om toegang te krijgen tot de benodigde bestanden en mappen. Webservers moeten bijvoorbeeld leesrechten hebben voor configuratiebestanden en webmappen. Controleer of de service wordt uitgevoerd onder de juiste gebruiker of groep. Sommige services moeten worden uitgevoerd door een specifieke gebruiker die in het unitbestand staat vermeld.
De service start met een onjuiste configuratie of wijzigingen in het unitbestand worden niet toegepast.
Voer sudo systemctl daemon-reload uit na het wijzigen van een unitbestand om het systemd-beheer opnieuw te laden. Controleer of het unitbestand overeenkomt met de verwachte configuratie en of het zich bevindt in /lib/systemd/system/ of /etc/systemd/system/.
Deze procedures voor probleemoplossing kunnen helpen om de meeste veelvoorkomende problemen met door systemctl beheerde Linux-services op te lossen. De stabiliteit en gezondheid van het systeem kunnen worden behouden door regelmatig de logboeken en servicestatus te controleren.
Conclusie
Samenvattend moeten systeembeheerders goed vertrouwd zijn met het gebruik van systemctl om services in Linux te beheren. Het biedt een breed scala aan krachtige tools om services efficiënt te controleren, monitoren en problemen op te lossen. Door de basisopdrachten — zoals het herladen, stoppen, opnieuw starten en controleren van de servicestatus — te begrijpen, kunnen gebruikers ervoor zorgen dat cruciale systeemfuncties probleemloos blijven werken.
Of het nu gaat om netwerkservices, databases of webservers, het beheersen van systemctl helpt bij het onderhouden van een stabiele en efficiënte Linux-omgeving. Bovendien helpt het vermogen om veelvoorkomende problemen, zoals mislukte services, toestemmingsfouten of configuratieproblemen, op te lossen de downtime te minimaliseren en de systeembetrouwbaarheid te behouden. De integratie van systemctl met journalctl maakt uitgebreide loganalyse mogelijk, wat een snelle diagnose en probleemoplossing bevordert.
Je kunt onze betrouwbare Linux VPS proberen voor jouw projecten.
11 December 2025 · 8 min to read
Heb je vragen,
opmerkingen of zorgen?
Onze professionals staan altijd klaar om je te helpen,
of je nu hulp nodig hebt of gewoon niet weet waar te beginnen
of je nu hulp nodig hebt of gewoon niet weet waar te beginnen
